Kees van Dongen: rauw, wild, gracieus en met milde blik (NRC)

https://www.nrc.nl/nieuws/2023/01/20/kees-van-dongen-rauw-wild-gracieus-en-met-milde-blik-a4154831?utm_source=push&utm_medium=topic&utm_term=20230120

Expositie In het Singer Museum is nu te zien hoe Kees van Dongen rond 1900 uit Rotterdam naar Parijs vertrok en het daar maakte tussen grote namen als Picasso en Matisse, met wie hij in één adem werd genoemd.

Kees van Dongen, Fernande Olivier (ca. 1907-1908) en De vinger aan de wang (1910).
Kees van Dongen, Fernande Olivier (ca. 1907-1908) en De vinger aan de wang (1910).Foto’s particuliere collectie en Museum Boijmans 

Beeldende kunst

Kees van Dongen, de weg naar succes. T/m 7 /5 in Museum Singer Laren. Gastconservator en catalogus (€29,95): Anita Hopmans. Inl: singerlaren.nl

20 januari 2023

Wat een kop! Sla even zijn vroege werk over en loop snel door naar de tweede zaal van de expositie Kees van Dongen, de weg naar succes en begin met Zelfportret (1909). Hij was toen 32 jaar oud en schilderde zichzelf rood en zijn in een tiental brede streken geverfde lippen nog roder. Krachtige donkere ogen nemen de wereld zelfbewust op. De jonge man, die zo’n tien jaar eerder vanuit het Rotterdamse voorstadje Delfshaven naar Parijs vertrok, is een van de belangrijke schilders van zijn tijd geworden.

Kees van Dongen schilderde in Montmartre in ateliergebouw Le Bateau-Lavoir. Picasso had dat voor hem geregeld. Diens vriendin Fernande Olivier stond model voor hem. Van Dongen was bevriend met Georges Braque, exposeerde met de avant-garde en genoot van het Parijse (nacht)leven. Hij was een van de eersten die bij fel elektrisch licht portretten schilderde (de stroom kwam van theater Folies Bergère). Tijdens het uitgaan schetste hij danseressen en andere dames, maakte daar later schilderijen van en ging het platteland op om landschappen te maken.

Van Dongen schilderde in een post-impressionistische stijl, beïnvloed door de analytische blik van de kubisten en het felle kleurgebruik van de fauvisten. Zijn Parijse landschappen vielen op bij handelaren en kunstliefhebbers. Net als zijn taferelen uit cafés en danszalen. Ook al voor hij naar Parijs kwam, had Van Dongen een soort van journalistiek oog voor situaties en publiceerde regelmatig tekeningen in kranten en tijdschriften.

Dat kijktalent blijkt uit zijn schilderijen van vrouwen. Zoals in het in 1902-1903 met veel grijzen geschilderde doek Vrouw die haar onderrok vastmaakt. Daarin heeft hij overtuigend weergeven hoe zij iets gebogen met één been op een lage tafel staat, terwijl ze achter haar rug met moeite iets vastknoopt. Vijf jaar later schildert hij de ene na de andere vrouw: brede halen, stevige kleuren, harde contouren, grote ogen en boeiende houdingen.

Kees van Dongen, Fauvistisch zelfportret (1909).Foto Particuliere collectie

 

 

 

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *