KUNSTHANDEL OLAF WIJMAN

,,Zo raakte hij beetje bij beetje geïnteresseerd in de kunst die aan de muren hing”, vertelt een goed ingevoerde bron over deze Jos Koster. Want dát is de weldoener die maandag liefst 550 kunstwerken aan het Bossche museum schonk. En die zijn zo bijzonder dat de huidige directeur,  Charles de Mooij, er 20 procent meer bezoekers mee denkt te trekken.

De 75-jarige Vughtenaar Jos Koster deelt zijn particuliere kunstcollectie graag met het publiek, maar blijft zelf het liefst onder de radar. Dat is wel een beetje lastig als je op plek 287 staat van de Quote 500 van dit jaar, de lijst van meest vermogende Nederlanders. Of als je graag racet op circuits van Zandvoort tot Monaco en een bijzondere verzameling Maserati’s hebt en een van de sportwagens uit 1952 zelfs hebt laten registreren als de Maserati A6GCS Koster.

Quote schat zijn vermogen op 185 miljoen euro. Vergaard met koffie en vastgoed. Koster is begin dertig als hij in 1979 overstapt van kopieermachineconcern Océ naar koffiebranderij De Drie Mollen in Den Bosch, een regionaal opererend familiebedrijf met dertig werknemers en bijna geheel afhankelijk van één afnemer. ,,Toen dat bedrijf onverwacht minder inkocht, halveerde in één klap onze omzet. Dat mocht ons niet meer overkomen”, zegt Koster in 1999 in een interview, die hij zelden geeft.

Verhaal verder onder de foto

Het is dan twintig jaar na zijn indiensttreding en onder de strakke leiding van Koster is De Drie Mollen, dat hij in 1987 overnam, uitgegroeid tot de grootste producent van koffie en thee in Europa voor de huismerken van tal van winkelketens. Met vestigingen in onder meer Nederland, Duitsland, Frankrijk, Polen, Rusland, Spanje en het Verenigd Koninkrijk.

,,En overal kwamen die schilderijen van al die beroemde kunstenaars te hangen, gewoon op kantoor. Later heeft hij alles verplaatst naar zijn villa in Vught”, zegt een bron, die Jos Koster omschrijft als een ‘niet zo gemakkelijke man met veel humor, die altijd heel hoge eisen stelde aan zijn mensen en zich liet omringen door goede adviseurs’.

Zoals Annabelle Birnie, die als kunstexpert samen met Koster en de directeur van het Noordbrabants Museum het driekoppige bestuur vormt van de Stichting JK Art Foundation die de 550 kunstwerken beheert. Birnie is zeker niet de eerste de beste, want directeur van de Hermitage en De Nieuwe Kerk in Amsterdam.

Als algemeen directeur van De Drie Mollen verdiende Koster natuurlijk al een aardig centje, maar zijn echte fortuin vergaart hij volgens zakenblad Quote met de getrapte verkoop van de koffiebranderij. In 2006 verkoopt hij zijn laatste aandeel in het bedrijf dat enkele jaren later wordt overgenomen door United Coffee en in 2012 onder de naam UCC Coffee in Japanse handen komt.

De vestiging in Den Bosch sluit weer een paar jaar later, net geen 200 jaar na de oprichting in 1818. Maar nog altijd worden er koffiemerken verkocht die zijn ontstaan bij De Drie Mollen, zoals Gala Koffie en Max Havelaar. De koffiebranderij aan de Hinthamerstraat in Den Bosch, een Rijksmonument,  is inmiddels omgebouwd tot luxueuze appartementen.

Met geld kun je heel leuke dingen doen, zoals Picasso’s en Maserati’s kopen, maar het trekt ook criminelen aan, ondervindt Koster in 2016. Zijn vrouw en hij komen net van een restaurant als ze bij hun riante villa in het buitengebied van Vught overvallen worden. Bij Opsporing Verzocht is te zien dat ze Koster om de code van de kluis vragen onder dreiging zijn vrouw iets aan te zullen doen. Met enkele sieraden en dure horloges, waaronder een Cartier met diamanten, gaan ze er vandoor. Enkele maanden later wordt in Den Haag een 32-jarige man aangehouden wegens betrokkenheid bij die overval.